Nổi bật, Zen

MỘT VÀI HIỂU LẦM/ BĂN KHOĂN THƯỜNG GẶP TRONG VIỆC PHÁT TRIỂN TINH THẦN

MỘT VÀI HIỂU LẦM/ BĂN KHOĂN THƯỜNG GẶP TRONG VIỆC PHÁT TRIỂN TINH THẦN

Khi nhắc đến những khái niệm như: buông, thả lỏng, yêu vô điều kiện, sống là chính mình, sống ở hiện tại, yêu bản thân… thường dễ gây hiểu lầm và khiến nhiều người cảm thấy không thoả đáng. Vậy chính xác hơn là thế nào?

?
Buông: không phải là mặc xác mọi thứ muốn ra sao thì ra, kiểu tôi chẳng làm gì nữa chùm trăn ngủ đến chết thì thôi, buông hết… Khồng! Hãy liên tưởng Buông với hành động bắn cung. Bạn cài mũi tên, giương cung, nhắm đến mục tiêu, căn lực, chỉnh hướng, rồi bạn buông tay. Thời điểm bạn buông tay, bạn không còn kiểm soát được bất cứ điều gì nữa, mọi việc còn lại nằm ngoài khả năng của bạn, vì thế bạn có căng thẳng về nó cũng chẳng để làm gì, phần của bạn đã xong. Kể cả trường hợp bạn bắn trượt, ân hận hay nuối tiếc cũng chẳng để làm gì. Nếu đó vẫn là mục tiêu của bạn, thì bạn nên bình tĩnh mà bắn phát nữa, căng thẳng thì khả năng cao là trượt tiếp. 


Trong cuộc sống cũng vậy, bạn làm hết sức mình rồi, làm một cách chân thành rồi nhưng sự việc không diễn ra như bạn mong muốn, bạn bị đánh giá thế này thế kia, hoặc ai đó không ở lại với bạn… thì bạn buông, bởi bạn không kiểm soát được kết quả. Nhưng bạn bình an vì đã làm hết sức mình với các nhận thức và nguồn lực ở thời điểm đó.

Nếu mục tiêu của bạn là hạnh phúc, hãy coi bắn cung như một môn thể thao, một trò chơi, bạn theo đuổi điều này điều kia vì vui, vì nó phấn khích, vì nó thử thách và kích hoạt khả năng bên trong bạn. Bạn không bị trò chơi trói buộc hay sở hữu.

? Sống ở hiện tại: không phải bạn chẳng quan tâm quái gì đến quá khứ hay tương lai nữa, vậy muốn làm gì thì làm, cần quái gì sống có mục đích, có ngày mai. Khi sống ở hiện tại, bạn vẫn nhận thức được về quá khứ, nhưng bạn biết mình chẳng thay đổi được điều gì cả. Nuối tiếc hay cảm thấy tội lỗi về quá khứ chỉ làm cho bạn có vẻ đạo đức hơn chứ không có giá trị nào hết. Bạn bình tâm chấp nhận cả những sai lầm, biến cố đã xảy ra, và giờ bạn sẽ làm tốt hơn.
Khi sống ở hiện tại, bạn vẫn có kế hoạch cho tương lai, nhưng bạn không căng thẳng hay suốt ngày lo lắng về nó. Vì lo lắng cũng chẳng giải quyết được vấn đề gì ngoài việc cướp mất sự bình an của bạn ở hiện tại.

? Thả lỏng/Quy phục cuộc đời, hay (giang hồ nay vẫn gọi là) Lạc trôi: không phải là một trạng thái yếu đuối, bạc nhược, bất lực với cuộc đời vì bạn không thể kiểm soát cuộc đời. Thả lỏng và Quy phục cuộc đời dựa trên sự hiểu biết rằng sự vận hành của cuộc đời này vĩ đại và thông tuệ hơn tư duy của chúng ta rất rất nhiều. Trong khi tư duy của bạn chỉ giới hạn ở những thứ đã biết, thì cuộc đời này mở ra vô vàn khả năng. Bạn chăm chăm cắm đầu vào mục tiêu bạn đã biết thì đồng thời bạn đã từ chối cái chưa biết. Nhỡ đâu cái chưa biết đấy nó còn kì diệu hơn rất nhiều. “Overplanning kills magic.”

Hai là tính toán không lại với đời đâu, chỉ nhanh già và thường xuyên đau khổ, căng thẳng mà thôi. Osho ví cuộc đời như dòng sông, bạn cố bơi ngược dòng, cũng được một lúc đấy chứ có được mãi không, hãy thả lỏng, dòng sông có trí huệ của nó, nó sẽ đưa bạn đến nơi cần đến.

? Yêu vô điều kiện: không phải là dù người ta có đối xử với tôi như thế nào, dù mối quan hệ có độc hại ra sao tôi vẫn chấp nhận và ở lại. Một là bạn không thể yêu ai vô điều kiện nếu bạn không yêu vô điều kiện chính mình. Hai là “yêu” và “ở lại” không nhất thiết phải đi đôi với nhau. Nếu ở lại trong một mối quan hệ khiến bạn bị chà đạp và tổn thương, bạn cần rời khỏi mối quan hệ đó, nhưng bạn không nhất thiết phải căm thù hay ghét bỏ người kia.
Yêu vô điều kiện cần sự thấu hiểu. Thấu hiểu là đằng sau hành vi của người kia là tổn thương gì. Thấu hiểu đằng sau việc mình từng chịu đựng đó là tổn thương gì. Và tại sao chúng ta vướng mắc với nhau. Nếu hiểu, bạn sẽ bình an được với câu chuyện và với người đó. Đấy là yêu vô điều kiện.

? Sống là chính mình (authenticity): không phải kiểu tôi thích như thế đấy rồi nhảy chồm chồm lên mỗi khi có người đả kích. Sống là chính mình đòi hỏi bạn thấu hiểu con người thực sự của bạn là gì. Nếu bạn hành động dựa trên sự sợ hãi, hằn học, đề phòng, dựa trên nhu cầu thu hút hay được công nhận từ người khác thì đó không phải là bạn. Sống là chính mình đòi hỏi bạn giải phóng những nỗi sợ không có thật, giải phóng những cảm xúc tắc nghẽn, giải phóng quá khứ, tha thứ cho chính bản thân và cho người khác. Để sống là chính mình không đơn giản, nó đòi hỏi sự quan sát liên tục của bạn để phân biệt giữa cảm nhận và cơ chế “làm màu”, suy diễn của tâm trí. Nhận ra trong vô vàn tiếng nói đó, đâu mới thực sự là tiếng nói bên trong bạn.

? Yêu bản thân: không phải là sống buông thả, chiều chuộng bản thân nhưng thực chất là làm hại về thể chất hay ì trệ về tinh thần, và để ham muốn dẫn dắt. Yêu bản thân là không chối bỏ bất cứ cảm xúc nào bên trong mình, là không cố áp đặt điều gì lên bản thân khi mình chưa sẵn sàng hay chưa đến thời điểm, là ngừng ao ước mình có một cuộc sống khác hay được như ai khác, là làm những điều khiến mình vui và bình an, là giải phóng bản thân khỏi những thú vui hay mối quan hệ độc hại, là cho phép mình cũng được mắc sai lầm và sửa chữa, là chấp nhận cả những suy nghĩ đang tự phán xét mình. Yêu bản thân là trân trọng bản thân trong bất cứ hoàn cảnh nào.

Nếu bạn còn những băn khoăn nào khác thì hãy chia sẻ với chúng mình nhé. ^^

Author


AvatarAvatar

Huong Ann

Sáng lập Thiền Đương Đại Giảng viên thiền (chứng nhận Mindfulness-Based Cognitive Therapy) Trị liệu, chữa lành đứa trẻ bên trong Điều phối các workshop nhận thức về bản thân Tham vấn chuyên nghiệp (Certified Professional Coach)