Tâm lý, Yeu
TẠI SAO CẦN SỰ TÔN TRỌNG TRONG MỐI QUAN HỆ?
Một mối quan hệ tình cảm lành mạnh cần 2 yếu tố: ‘melting in each other’ – tạm dịch là tan chảy vào nhau, và ‘respecting each other’ – tôn trọng nhau.
Thiếu 1 trong 2 yếu tố này thì đều tệ cả. Chỉ tôn trọng mà không cảm thấy tan chảy vào nhau, đấy có thể gọi là tình đồng chí, ở bên nhau mà không có lửa, đôi khi khách sáo quá, dễ đồng sàn dị mộng, dễ rung động với người khác.
Còn nếu chỉ thấy tan chảy vào nhau và không có sự tôn trọng thì đó chính là mối quan hệ độc hại.
Đam mê, khao khát, nồng cháy… mà không có sự tôn trọng thì sớm muộn sẽ thành bạo hành và lạm dụng. Tôn trọng ở đây là tôn trọng ranh giới của nhau, coi đối phương cũng là một cá thể độc lập chứ không phải thuộc quyền sở hữu hay “dưới cơ” mình. Nếu không có sự tôn trọng, sự lấn lướt sẽ ngày càng tăng lên. Người không tôn trọng mình cũng là người không tin tưởng mình, không quan tâm đến cảm xúc của mình, không quan tâm thế nào là tốt hay không tốt cho mình.
Chưa kể, khi ở trong mối quan hệ với người không tôn trọng mình, bạn sẽ ngày càng tàn lụi. Hãy hình dung khi bạn sống trong một gia đình, sống chung với một người không dành sự tôn trọng cho bạn, hoặc không thực sự tôn trọng bạn, mọi ánh nhìn, lời nói, cử chỉ, hành động của họ đều gián tiếp nhắn nhủ với bạn rằng bạn chẳng có giá trị gì, bạn là đồ bỏ đi. Còn khi có ai đó luôn nhìn bạn, nói với bạn bằng sự trân trọng, thì dù bạn có đang gặp khó khăn hay vừa gặp thất bại, bạn sẽ vẫn có niềm tin về những giá trị của mình.
Việc thường xuyên được khẳng định rằng mình chẳng có giá trị qua cách mà người kia không tôn trọng bạn, bạn sẽ cạn dần năng lượng đến mức chẳng thể bước ra được mối quan hệ đó, hoặc chẳng muốn làm gì khác.
Người luôn kiểm soát, hay coi bạn là sở hữu của mình, hay không coi trọng lời nói và hành động của bạn, luôn áp đặt… có thể cũng không phải người xấu. Có lẽ đó là cách duy nhất họ biết để giữ bạn ở bên, là cách duy nhất họ biết để cố gắng kết nối với bạn. Có thể trong họ có nhiều nỗi sợ, sợ mất bạn nên họ luôn có cách khẳng định bạn kém cỏi, xấu xí để bạn không thể rời bỏ được họ. Kiểm soát hay bạo hành khi được nhượng bộ sẽ luôn ngày càng trở nên tồi tệ hơn.
Để được tôn trọng, bạn cần 2 yếu tố: uy lực và tình cảm. Cái “uy” ở đây không phải mình ra lệnh hay bắt nạt đối phương, mà bạn cần khẳng định tôi là cá thể độc lập, không có anh tôi vẫn sống tốt, nếu có anh mà vui hơn thì tôi mới cho phép anh xuất hiện trong cuộc sống của tôi, chứ có anh mà tôi cảm thấy tệ hơn thì xin chào. Uy ở đây là nói là làm, là dứt khoát, dõng dạc về giá trị của mình, về ranh giới của mình. Mà thực ra để người khác tôn trọng mình thì chính bạn cũng phải tôn trọng mình đã.
Tình cảm thì chắc mình không cần nói nhiều, là sự chân thành, là chia sẻ cảm xúc, là quan tâm…
Xin nhắc lại: mối quan hệ không có sự tôn trọng chắc chắn là mối quan hệ độc hại.
Nếu bạn cũng cảm thấy mình thiếu sự tôn trọng dành cho đối phương thì cũng nên giải tán cho nhanh.
Ở trong mối quan hệ với một người mà bạn thiếu tôn trọng, chính bạn cũng chẳng hài lòng, sự không hài lòng đó luôn có cách thể hiện ra (ánh mắt, lời nói, cử chỉ, hành động…) cho người kia biết, trở thành cái vòng luẩn quẩn trong sự bất hạnh của bạn. Vì vậy, hoặc học cách tôn trọng mình và đối phương, hoặc giải phóng cho nhau.
Author
Sáng lập Thiền Đương Đại Giảng viên thiền (chứng nhận Mindfulness-Based Cognitive Therapy) Trị liệu, chữa lành đứa trẻ bên trong Điều phối các workshop nhận thức về bản thân Tham vấn chuyên nghiệp (Certified Professional Coach)
