Nổi bật, Zen
10 ĐIỀU ĐƯỢC RÈN LUYỆN TRONG KHOÁ THIỀN VIPASSANA
Mình viết bài này tặng cho các bạn học viên và người quen chuẩn bị tham dự khoá thiền 10 ngày Vipassana. Từ hồi dạy thiền đến giờ đã ‘dụ dỗ’ được kha khá học viên đi Vipassana, năm nay số lượng tăng khá cao, có cả các bạn nam nữa ^^ (nói vậy vì tỷ lệ nam học viên ở Thiền Đương đại không cao, hihi).
Sau đây là 10 điều, hay còn gọi là 10 phẩm hạnh (pāramī – theo tiếng Pāli) mà bạn sẽ được rèn luyện khi tham gia khoá thiền.
1. Nekkhamma – Sự từ bỏ: Ngoài việc tạm thời từ bỏ cuộc sống thường ngày (công việc, người thân…), cắt đứt liên lạc với thế giới bên ngoài để tham gia khoá thiền trong 10 ngày, sự từ bỏ lớn hơn ở đây là từ bỏ sự sở hữu vật chất và tự ngã của mình. Khi tham gia khoá thiền, bạn không phải đóng bất cứ khoản phí nào, nơi bạn ở, đồ bạn ăn đều là do người khác ‘bố thí’ cho bạn, bạn không bỏ tiền ra để mua dịch vụ, vì vậy mà cũng không có quyền đòi hỏi. Tất cả những gì bạn được nhận là do người khác có lòng tốt đóng góp và bỏ công giúp bạn, vì thế bạn học cách hài lòng với những gì mình có.
2. Sīla – Đạo đức: Trong 10 ngày diễn ra khoá thiền, bạn giữ đủ 5 giới của Đạo Phật, thực ra là cũng không có cơ hội phạm giới ? (không sát sinh, không trộm cắp, không tà dâm, không nói dối, không sử dụng chất kích thích). Đặc biệt vì phải im lặng suốt khoá thiền, bạn không gây ‘khẩu nghiệp’. Nếu đã đọc cuốn Bốn Thoả Ước của tác giả Don Miguel Ruiz, bạn sẽ biết Thoả ước đầu tiên giúp chúng ta tự do, bình yên và hạnh phúc chính là ‘Không phạm tội với lời’, và nó khó thực hiện đến thế nào, nhưng ở đây bạn có thể làm điều đó và thấy nó bình yên vô cùng. Bạn không dùng lời nói để lừa gạt, gây tổn thương cho người khác, hay khoe khoang… Nhiều người hoảng hốt khi nghe nói rằng phải yên lặng suốt khoá thiền, nhưng mình đảm bảo bạn sẽ quay lại khoá thiền lần nữa, rồi lần nữa vì chính điều này. Mỗi năm bỏ ra 10 ngày lắng nghe những gì diễn ra bên trong bản thân thay vì nói liên tục thực sự là một phúc lành.
3. Viriya – Nỗ lực: Bình thường chúng ta nỗ lực để sinh tồn, ở khoá thiền, chúng ta nỗ lực để đạt sự thanh tịnh. Bạn sẽ thấy ‘being’ hoá ra khó hơn ‘doing’ rất nhiều.
4. Khanti – Sự cảm thông: Ở trong một khoá thiền cùng gần 100 người khác, đến từ những nơi khác nhau, văn hoá khác nhau, lại không được giao tiếp khiến cho sự phiền hà là không thể tránh khỏi. Mình nhớ lần đầu đi Vipassana ở Sóc Sơn, 60 người phụ nữ chỉ có 6 cái nhà vệ sinh + nhà tắm, nhưng cũng chỉ cảm thấy hơi phiền đôi chút rồi cũng chấp nhận được ? Nhớ đợt đó ăn cơm theo mâm 6 người, cả mâm có 1 bát rong biển khô, thế mà có một cô vô tư trút nửa bát rong biển vào khay cơm của cô í, lúc đó mình đã bật cười trong lòng, vì nghĩ là bình thường mình sẽ bảo ơ sao cô lại thế, hoặc mình sẽ nhăn mặt, nhưng mình buồn cười vì mình chẳng được nói hay bày tỏ thái độ gì nhưng thấy nó nhẹ nhàng vô cùng luôn, vì hoá ra bình thường chúng ta cứ thích mọi thứ phải ra ngô ra khoai, nhưng thực ra nó cũng chẳng cần thiết đến vậy ? Rồi năm ngoái mình thiền ở Malaya – Malaysia, dù quy định là không dùng nước hoa khi thiền làm ảnh hưởng đến thiền sinh khác, nhưng mình đã vô tình vi phạm, mình có thói quen xịt body mist sau khi tắm, vì xịt quen nên mình còn chả ngửi được mùi của nó và cứ nghĩ nó sẽ không ảnh hưởng gì. Kết thúc khoá thiền mới bị mọi người phản ánh, vậy là mọi người đã chịu đựng mình suốt 10 ngày, vừa áy náy vừa biết ơn vì được cảm thông. ^^
5. Sacca – Sự chân thật: Đây không chỉ là sự chân thật bề ngoài, bình thường chúng ta vẫn nghĩ mình sống thật, nhưng thực ra nó là hệ quả của những đánh giá, định kiến, của những quy tắc, sự nuôi dạy và cả những tổn thương. Bản ngã của chúng ta đơn giản là lớp mặt nạ, là cơ chế phòng thủ, là chiến lược sinh tồn. Ở đây, bạn quay vào sự thật bản chất nhất – cảm giác. Lúc thiền bạn quan sát các cảm giác bên trong mình, từ thô trược đến vi tế nhất, và vì thế bạn chân thực ở phút giây hiện tại.
6. Adhiṭṭhāna – Sự quyết tâm: Quyết tâm hoàn thành 10 ngày của khoá thiền, quyết tâm không phạm luật, và đặc biệt là những giờ thiền Adhiṭṭhāna – quyết tâm không thay đổi tư thế trong suốt 1 tiếng đồng hồ. Đó là sự rèn luyện mà kết quả sẽ thay đổi mọi thứ bạn làm trong đời, vì bạn có sự quyết tâm.
7. Paññā – Trí tuệ: Bình thường chúng ta tiếp nhận kiến thức từ sách vở, từ những người thầy, từ sự quan sát thế giới bên ngoài. Nhưng trong khoá thiền, bạn chạm tới trí tuệ có từ bên trong chính mình, bạn khai mở chính mình trong quá trình thực hành minh sát.
8. Upekkhā – Sự bình thản: Khi nhìn vào bên trong chính mình, bạn nhận ra tâm trí mình vốn điên loạn thế nào, cơ thể đầy những tắc nghẽn ra sao, bạn đối mặt với những điều bạn vốn trốn tránh trong nội tâm của mình, bạn nhìn lại cuộc đời thăng trầm, nhớ lại những đau đớn, tổn thương… và bạn học cách bình thản.
9. Mettā – Tâm từ: Thương được mình rồi thì bạn mới có thể thương được người khác. Bạn lan toả những rung động đẹp đẽ từ tình yêu và lòng biết ơn chỉ khi nó đã có ở bên trong bạn, đây là tình thương chân thực, vô điều kiện.
10. Dāna – Lòng hảo tâm: Sau khoá thiền, bạn đóng góp để những thiền sinh đến sau bạn tiếp tục nhận được lợi lạc, có thể bằng tiền, bằng sự phục vụ, hoặc giới thiệu những người khác biết đến Vipassana.
Với mình, Vipassana là một trải nghiệm đổi đời mà bất cứ ai cũng nên tham gia.
Các bạn có thể tham khảo về khoá thiền này tại website: http://www.vn.dhamma.org
Nguyện cho tất cả đều được hạnh phúc. ??
Author
Sáng lập Thiền Đương Đại Giảng viên thiền (chứng nhận Mindfulness-Based Cognitive Therapy) Trị liệu, chữa lành đứa trẻ bên trong Điều phối các workshop nhận thức về bản thân Tham vấn chuyên nghiệp (Certified Professional Coach)
